La Tribuna https://revistalatribuna.gal/index.php/Tribuna gl-ES <p><strong>LICENZA DE USO</strong>: Os artigos a texto completo incluídos no noso portal son de acceso libre e propiedade dos seus autores e/ou editores. Calquera acto de reprodución, distribución, comunicación pública e/ou transformación total ou parcial require o consentimento expreso e escrito daqueles. Toda ligazón ao texto completo dos artigos do noso portal debe efectuarse ao noso URL.</p> latribunaepb@academia.gal (Jacobo Caridad) web@academia.gal (Juan F. Montenegro) Fri, 19 Jul 2024 00:00:00 +0000 OJS 3.3.0.6 http://blogs.law.harvard.edu/tech/rss 60 O relato, arma de futuro: Xosé Ramón Barreiro Fernández https://revistalatribuna.gal/index.php/Tribuna/article/view/344 Emilio Grandío Seoane Dereitos de autor/a 2024 La Tribuna https://revistalatribuna.gal/index.php/Tribuna/article/view/344 Tue, 12 Dec 2023 00:00:00 +0000 Juana de Vega, Concepción Arenal e Emilia Pardo Bazán: converxencias e diverxencias https://revistalatribuna.gal/index.php/Tribuna/article/view/345 <p>Non é doado atopar unha explicación a que tres figuras da talla de Juana de<br />Vega, Concepción Arenal e Emilia Pardo Bazán teñan unha común orixe galega. O chou e a<br />continxencia é un recurso do que tirar, mais resulta pobre como argumento e denota vagancia<br />no seu mesmo enunciado. Proceder de familias ilustradas convencidas do imprescindíbel da<br />educación, non ter irmáns varóns, dispor de bibliotecas privadas e contar con figuras paternas<br />presentes na esfera pública e no mundo da política achega algo de luz ás orixes, mais en<br />absoluto resolve a interrogante. O que si permite é desbotar calquera versión de self made<br />man (woman neste caso) que xorden por xeración espontánea e como froito extraordinario<br />de subxectividades alleas á contorna social de partida. En contextos marcados polo dominio<br />patriarcal e pola marxinación legal da muller, as tres dispuxeron de tacos de saída que quixeron,<br />puideron e souberon aproveitar. Súa presencia pública foi rotunda e notoria, excepcional na<br />plena acepción da palabra, mais cada unha ao seu xeito. O artigo analiza catro eidos concretos<br />de actuación (a escrita, o feminismo, a relixión e a política) para tentar albiscar semellanzas e<br />diferenzas entre elas, e asemade para afondar nas distintas posibilidades de pensamento e acción<br />abertas ás mulleres da súa condición nunha segunda metade alongada do século XIX. Lonxe de<br />fixar modelos ou de sinalar evolucións marcadas por un simple e lineal devir cronolóxico, o que<br />se impón é a necesidade de atender á interacción variábel entre subxectividade e condicionantes<br />xerais, entre agency e estrutura, sempre cunha ollada atenta aos atrancos postos ao seu quefacer<br />que derivan duns marcos en evolución mais que manteñen teimudos un fondo de forte misoxinia.</p> Xosé Ramón Veiga Dereitos de autor/a 2024 La Tribuna https://revistalatribuna.gal/index.php/Tribuna/article/view/345 Tue, 12 Dec 2023 00:00:00 +0000 Emilia Pardo Bazán, solidaria coas causas benéficas https://revistalatribuna.gal/index.php/Tribuna/article/view/346 <p>Un aspecto moi pouco coñecido de Emilia Pardo Bazán é a súa implicación e<br>participación en determinadas causas benéficas, especialmente as que tiveron lugar na súa<br>cidade natal entre 1904 y 1915 relacionadas coa protección á infancia e axuda ás vítimas do mar<br>e da guerra. Coas súas achegas continuaba a liña iniciada décadas atrás por outras destacadas<br>benfeitoras que na Coruña destacaron pola súa actividade filantrópica, tanto a través de accións<br>individuais como colectivas coas que trataban de suplir as carencias da esfera publica.</p> Ana Romero Masiá Dereitos de autor/a 2024 La Tribuna https://revistalatribuna.gal/index.php/Tribuna/article/view/346 Tue, 12 Dec 2023 00:00:00 +0000 Emilia Pardo Bazán: Reflexiones críticas sobre el feminismo https://revistalatribuna.gal/index.php/Tribuna/article/view/347 <p>Se dedica este sintético trabajo a las reflexiones, acciones y logros de Emilia<br>Pardo Bazán en la que se llamó en su tiempo la cuestión de la mujer, “acaso –escribió– la<br>más seria entre las que hoy se agitan”. A partir de su obra periodística, de sus respuestas a las<br>entrevistas que concedió y de otros textos, conocemos el pensamiento de la autora sobre el<br>feminismo, una “revolución pacífica” que sin duda triunfaría por “la suave fuerza de la razón”</p> Ana María Freire Dereitos de autor/a 2024 La Tribuna https://revistalatribuna.gal/index.php/Tribuna/article/view/347 Tue, 12 Dec 2023 00:00:00 +0000 Emilia Pardo Bazán visita la Colonia Güell https://revistalatribuna.gal/index.php/Tribuna/article/view/348 <p>Este trabajo se propone subrayar la extraordinaria curiosidad vital e intelectual<br>de Emilia Pardo Bazán, de la que es ejemplo sus viajes a Barcelona. El primero en 1888 con<br>motivo de la Exposición universal con un propósito sobre todo cultural, y el segundo, en 1895,<br>movida por el interés en conocer la organización de las colonias industriales catalanas y la<br>personalidad de su promotor Joan Guell. Colonias, verdaderas ciudades autosuficientes, que<br>considera ejemplo del carácter emprendedor del pueblo catalán.</p> Marisa Sotelo Vázquez Dereitos de autor/a 2024 La Tribuna https://revistalatribuna.gal/index.php/Tribuna/article/view/348 Tue, 12 Dec 2023 00:00:00 +0000 La curiosidad científica de Emilia Pardo Bazán https://revistalatribuna.gal/index.php/Tribuna/article/view/349 José Manuel González Herrán Dereitos de autor/a 2024 La Tribuna https://revistalatribuna.gal/index.php/Tribuna/article/view/349 Tue, 12 Dec 2023 00:00:00 +0000 Emilia Pardo Bazán: curiosa o coñecedora da ciencia https://revistalatribuna.gal/index.php/Tribuna/article/view/350 <p>Dise que Pardo Bazán é a introdutora de anticipación científica na literatura<br>española, por elo foi considerada como unha curiosa da ciencia, mais... é iso verdade? Emilia<br>Pardo Bazán era só unha curiosa da ciencia ou tiña reais coñecementos científicos? Se tiña na<br>súa extensa formación intelectual coñecementos científicos... Coma os adquiriu? Neste traballo<br>preténdese formular preguntas sobre a posible formación científica da escritora naturalista<br>galega e aportar posibles respostas. Este traballo pretende aportar luz e respostas as preguntas<br>cando, onde, como e quen subministrou a formación científica necesaria para que, Dona Emilia,<br>poida ser considerada como unha coñecedora da ciencia.</p> Manuel Bermejo Patiño Dereitos de autor/a 2024 La Tribuna https://revistalatribuna.gal/index.php/Tribuna/article/view/350 Tue, 12 Dec 2023 00:00:00 +0000 Emilia Pardo Bazán ¿amateur de la ciencia? https://revistalatribuna.gal/index.php/Tribuna/article/view/351 <p>Se discute el concepto de amateur de la ciencia y aquellos aspectos de la producción<br>literaria de Emilia Pardo Bazán que pudiesen ser incluidos en esta categoría, como su actividad<br>como colaboradora y directora de revistas con temas de divulgación científica, cronista de<br>exposiciones internacionales y escritora de novelas y cuentos. Se concluye que pude ser<br>considerada como una amateur de la divulgación científica con unas características muy<br>particulares dentro del panorama español y europeo.</p> Francisco Díaz-Fierros Viqueira Dereitos de autor/a 2024 La Tribuna https://revistalatribuna.gal/index.php/Tribuna/article/view/351 Tue, 12 Dec 2023 00:00:00 +0000 Unha excursión de Emilia Pardo Bazán pola física: «La Ciencia Amena» https://revistalatribuna.gal/index.php/Tribuna/article/view/352 <p>O presente traballo analiza a serie de artigos de divulgación científica que, baixo<br>o título La Ciencia Amena, publica Emilia Pardo Bazán entre fins do ano 1876 e comezos do<br>1877. Estúdase en que maneira a autora utiliza diversos libros e revistas científicas da época<br>para construír estes artigos, o que permite observar pola súa parte unha fonda comprensión dos<br>conceptos de física que manexa. Este feito indica que Pardo Bazán elabora os artigos de maneira<br>plenamente autónoma, e que a participación dalgúns amigos científicos foi probablemente moi<br>limitada. Relacionado con isto último, suxírese como é moi probable que os asuntos científicos<br>que trufan a súa novela Pascual López, teñan a súa orixe nas lecturas científicas da autora, e<br>non tanto nas contribucións das súas amizades. Por último discútese o paralelismo entre a figura<br>de Pardo Bazán e o científico xesuíta italiano Angelo Secchi na súa maneira de confrontar fe e<br>ciencia.</p> Andrés Díaz Pazos Dereitos de autor/a 2024 La Tribuna https://revistalatribuna.gal/index.php/Tribuna/article/view/352 Tue, 12 Dec 2023 00:00:00 +0000 "No fuimos ni seremos bestias". Emilia Pardo Bazán contra o darwinismo https://revistalatribuna.gal/index.php/Tribuna/article/view/353 <p>Revisamos o artigo “Reflexiones científicas contra el Darwinismo” escrito na súa<br />xuventude por Emilia Pardo Bazán nun momento no que as publicacións de Charles Darwin<br />sobre a orixe das especies e do home producían un grande debate social.<br />O escrito, un traballo ben documentado e baseado en numerosas lecturas, emprázase entre o<br />que parecen dous mundos antagónicos, as crenzas relixiosas da propia autora e o racionalismo<br />científico, colocando no centro do debate a idea evolucionista que supón aos humanos e aos<br />antropoides gromos dun mesmo tronco</p> Xoana Pintos Barral Dereitos de autor/a 2024 La Tribuna https://revistalatribuna.gal/index.php/Tribuna/article/view/353 Tue, 12 Dec 2023 00:00:00 +0000 Una mirada femenina. Emilia Pardo Bazán y el franciscanismo https://revistalatribuna.gal/index.php/Tribuna/article/view/354 <p>Emilia Pardo Bazán elabora San Francisco de Asís (Siglo XIII) entre los años 1878<br>y 1881. Se trata de una compleja obra histórico-literaria en la que subyace de forma permanente<br>la sensibilidad religiosa y la capacidad intelectual de la autora. No es una obra histórica, porque<br>no hay hipótesis ni argumentaciones a favor y en contra. Tampoco es una obra literaria porque<br>hay una gran erudición, pero quiere atraer al lector con una redacción literaria. La obra no<br>es sólo una reivindicación de la vida de san Francisco y de su Orden; su objetivo esencial es<br>la defensa de la Iglesia y del pontificado en la Edad Media y a lo largo de la historia. Es una<br>obra combativa que lucha contra las corrientes materialistas de su época. A lo largo de toda la<br>obra la autora demuestra una extraordinaria capacidad para interpretar los hechos históricos,<br>relacionándolos con los de su tiempo, de modo que resultase una obra atractiva para sus<br>contemporáneos.</p> María Luz Ríos Rodríguez Dereitos de autor/a 2024 La Tribuna https://revistalatribuna.gal/index.php/Tribuna/article/view/354 Tue, 12 Dec 2023 00:00:00 +0000 Emilia Pardo Bazán y la literatura francesa: estudio de una tetralogía inconclusa https://revistalatribuna.gal/index.php/Tribuna/article/view/355 <p>El presente artículo analiza el proyecto llevado a cabo por Emilia Pardo Bazán<br>(1851-1921) titulado La literatura francesa moderna. A partir del estudio del fondo documental<br>inédito de la autora se analizará la singularidad y las repercusiones que esta obra tuvo en la<br>evolución de su voz autorial. El artículo repasará cada una de las etapas de composición,<br>corrección y difusión de los distintos volúmenes, así como el aparato crítico y el método<br>historiográfico que lo sustenta. Finalmente, se estudiará el lugar que ocupa esta obra dentro del<br>campo de la crítica literaria de la época.</p> Arantxa Fuentes Ríos Dereitos de autor/a 2024 La Tribuna https://revistalatribuna.gal/index.php/Tribuna/article/view/355 Tue, 12 Dec 2023 00:00:00 +0000 Relendo La Tribuna de Emilia Pardo Bazán: observacións sociolingüísticas (e algo máis) sobre as vidas de Amparo e de Chinto https://revistalatribuna.gal/index.php/Tribuna/article/view/356 <p>O traballo propón unha reflexión sociolingüística sobre a lingua empregada por<br>Amparo e Chinto, e outros personaxes da novela La Tribuna. O autor sinala que, malia Emilia<br>Pardo Bazán advertir no Prólogo, que os seus personaxes falan como se fala “na rexión de onde<br>os tirei”, a lingua que empregan non é o galego, falado polas persoas da súa clase social, senón<br>o castelán. Discútense algunhas particularidades do emprego do castelán por parte de Amparo,<br>que pode explicarse pola aprendizaxe de ideas e termos na propaganda republicana e xornais<br>en castelán. No entanto, no caso de Chinto, as referencias explícitas á súa instalación no galego<br>fan máis difícil de entender que na novela se exprese en castelán.</p> Xesús Alonso Montero Dereitos de autor/a 2024 La Tribuna https://revistalatribuna.gal/index.php/Tribuna/article/view/356 Tue, 12 Dec 2023 00:00:00 +0000 Tapices de Emilia Pardo Bazán en su Casa Museo de A Coruña https://revistalatribuna.gal/index.php/Tribuna/article/view/357 <p>La Casa-Museo de Emilia Pardo Bazán, que comparte espacio con la Real<br>Academia Gallega, desde el año 1956, momento en que se hizo la donación de la que había sido<br>vivienda familiar de la escritora en La Coruña, es la sede de su legado, legado que nos permite<br>conocer en profundidad y difundir la obra creativa y universal de esta gran escritora y pensadora.<br>Entre este legado: archivo, biblioteca, pinturas… se encuentran también cinco tapices<br>flamencos y franceses tejidos en los siglos XVI y XVII. Tapices comprados posiblemente en<br>anticuarios madrileños a finales del siglo XIX o en los primeros años del siglo XX.<br>Estos tapices ya decoraban las diferentes estancias de su casa madrileña: el vestíbulo, sala,<br>comedor,… y son numerosas las imágenes fotográficas que dan testimonio del interés de la<br>escritora por el arte de la tapicería.</p> Margarita García Calvo Dereitos de autor/a 2024 La Tribuna https://revistalatribuna.gal/index.php/Tribuna/article/view/357 Tue, 12 Dec 2023 00:00:00 +0000 El muro y la hiedra. Dos cartas inéditas de Leopoldo Alas Clarín a Emilia Pardo Bazán (28 de julio de 1885 y 8 de septiembre de 1887) https://revistalatribuna.gal/index.php/Tribuna/article/view/358 <p>Con la edición de estas dos cartas rescatadas por la Biblioteca de Asturias, se<br>ofrece más datos y matices sobre el diálogo intelectual mantenido a distancia por Clarín (el<br>muro) y Emilia Pardo Bazán (la hiedra).</p> Jean-François Botrel, Yvan Lyssorgues Dereitos de autor/a 2024 La Tribuna https://revistalatribuna.gal/index.php/Tribuna/article/view/358 Tue, 12 Dec 2023 00:00:00 +0000